• 沒有找到結果。

「三等分角」 與 「特殊方程式求解」

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "「三等分角」 與 「特殊方程式求解」"

Copied!
4
0
0

加載中.... (立即查看全文)

全文

(1)

「三等分角」 與 「特殊方程式求解」

姜添恭 · 鄭昌源

摘要: 一百多年前己有數學家證明無法以尺規作圖法處理著名的 「三等分角問 題」; 在其探討過程中, 卻留下了許多的相關結果。 此篇工作主要在於推廣卡爾丹公 式求解三次多項式方程式的方法, 以求解特殊的奇次多項式; 並且以 「三等分角問 題」 所引發的相關概念探究一般奇次多項式方程式的近似值解。

一 . 前言

「三等分角問題」 (trisection of an angle) 是早在二千四百年前, 古希臘人提出的幾何三 大作圖問題之一。 眾所周知, 1837年數學家凡齊爾己運用代數方法證明了無法以 「尺規作圖法」

將一個己知角三等分。 在此期間, 因為研究 「三等分角問題」 而產生的許多相關或間接相關結果 卻意外地豐富了這片學術園地。 我們也是因為對此問題的再次探究而發現一些特殊方程式的特 別解, 進而推廣為一般奇次多項式方程式的近似值解。

二 . 卡爾丹公式 (Cardan formula)

對於一個一般的三次 (cubic) 多項式方程式,

ax

3

+ bx

2

+ cx + d = 0,

其中 a, b, c, d, 為實數, 且 a 6= 0, 數學家早在十六世紀已能完整解出此方程式的一般解。 其方 法為: 令 y = x +

3 b a

, 則可得

y

3

+ 3py + 2q = 0, (1) 其中,

2q = 2b

3

27a

3

− bc 3a

2

+ d

a, 3p = 3ac − b

2

3a

2

. 應用卡爾丹公式, 可得方程式 (1) 有解:

y

1

= u + v, y

2

= ε

1

u+ ε

2

v, y

3

= ε

2

u+ ε

1

v,

39

(2)

40

數學傳播

29

4

期 民

94

12

其中,

u= 3

r

−q +

q

q

2

+ p

3

, v = 3

r

−q −

q

q

2

+ p

3

,

且 ε

1

與 ε

2

為方程式 x

2

+ x + 1 = 0 之解, 即 ε

1 ,2

= −

1 2

±

2 3

i。 對於三次多項式方程式, 前 人已有如此明確的解法, 我們有興趣的是將此概念推廣至更高次的多項式方程式。

三 . 高次多項式方程式

3.1. 三等分角的靈感

對於一個角 θ, 0

< θ < 360

, 雖然無法以尺規作圖法將其三等分; 但, 其三等分角後的 幾何圖形可以提供我們在特殊三次多項式方程式的求解法。 在此, 我們分 (1) 0

< θ <180

、 (2) 180

< θ <360

分別探討其三等分角後的幾何圖形。

.. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. .. . .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. . . .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. . .. .. . .. . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . . .. . . . . . .. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . .. . . . . .. . . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . .. . . .. . . .. . .. . . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . ...

...

...

0

-1 1

-1 1

A

1

A

2

X

1

X

2

−A/ 2 −X/ 2 X/2 A/2 B X

3

X

4

...

...

...

. .. . .. . . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .

.. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. .

. .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . . .. . .

.. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .

...

.. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .

.. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .

...

...

.. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .

. .. . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . . .. . . . .. . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . . .. . . .

...

. . . . . . . . . . .. .. . .. . .

. . . . . . . . . .. .. . .. . ... ...

. ...

. .. . . . . . .. . .

.. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. .. . .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. . . .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. . .. .. . .. . .. . .. . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . .. . . . . .. . . .. . . . . .. . . . . . .. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . .. . . . . .. . . . . .. . . . .. . . . .. . . .. . . . .. . . .. . . .. . .. . . .. . . .. . .. . . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. ...

...

...

-1 1

-1 1

...

.. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .

.

... ... ... .

.. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .

. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .

.. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. . .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . . .. . .. .. .. .

.. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .

.. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. . .. .. . .. .. .. .. . .. .. . .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . .. .. . ..

. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . ... .

.. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. . .. .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . . . . . . . . . . .. .. . .. .

.. .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . . . . . . . . . . .. . .. . .. .

.. .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. .. . .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. .. . .. . ...

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .. .

... .

. .

A

1

A

2

X

1

X

2

−A/ 2 A/2

−X/ 2 X/2

X

3

X

4 . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . . . . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . .. .. .. . ...

.. ...

圖 1 圖 2

(1) 0

< θ < 180

: 圖 (1) 中, 圓的半徑均為 1, 角 θ 的兩邊分別交圓於點 A

1

及點 A

2

, 使線段 A

1

A

2

平行 x 軸, 且兩條三等分角線分別交圓於點 X

1

及點 X

2

, 令 α = A

1

A

2

、 β = X

1

X

2

。 可知, △A

1

OX

1

、 △X

1

OX

2

、 △X

2

OA

2

為三個腰長為 1、 底長為 β 的全等等腰 三角形, 由餘弦定理可知

X

1

X

3

= X

2

X

4

= β

2

2 ; 且由畢氏定理可得

A

1

X

3

= X

2

X

3

= X

1

X

4

= X

4

A

2

=

s

β

2

−β

4

4 ,

(3)

「三等分角」 與 「特殊方程式求解」

41

A

1

X

2

= A

2

X

1

= 2

s

β

2

−β

4

4 =

q

2

−β

4

. 由 A

1

B = A

1

X

1

× cos

X

1

A

1

A

2

及餘弦定理可得

α 2 − β

2 = A

1

A

2

2

+ A

1

X

1

2

− X

1

A

2 2

2 × A

1

A

2

= α

2

+ β

2

(√

2

− β

4

)

2

2α = α

2

− 3β

2

+ β

4

2α ; 進一步可得 β

3

−3β+α = 0。 也就是說, 三等分角之後的圖 (1) 中, 若 α = A

1

A

2

、 β = X

1

X

2

, 則長度 β 為三次多項式方程式

x

3

− 3x + α = 0

的解。 假若我們再引用卡爾丹公式即可得 β 以 α 表示之形式解:

β= 3

s

−α 2 −

r

2)

2

− 1 − 3

s

α 2 −

r

2)

2

− 1.

(2) 180

< θ <360

: 同理, 若圖 (2) 中 α = A

1

A

2

、 β = X

1

X

2

則可得:

β = 3

s

−α 2 +

r

2)

2

− 1 − 3

s

α 2 +

r

2)

2

− 1.

3.2. 五次特別方程式

在前一節中我們引用卡爾丹公式解決三次多項式方程式; 本節主要在於推廣其方法至五次 特別方程式。 對於一個五次的特別方程式

x

5

+ 5bx

3

+ 5dx + c = 0. (2) 類似卡爾丹公式的求解方法, 令

x= u35 + v35, 得 (u35 + v35)

5

+ 5b(u35 + v35)

3

+ 5d(u35 + v35) + c = 0.

展開五次方項可得

u

3

+ v

3

+ 5u35v35(u95 + 2u56v35 + 2u35v65 + v95) + 5b(u53 + v35)

3

+ 5d(u35 + v35) + c = 0, u

3

+v

3

+5u35v35[(u35+v53)

3

− u35v35(u35 + v35)] + 5b(u53 + v35)

3

+ 5d(u35 + v35) + c = 0, u

3

+ v

3

+ 5(u53 + v35)

3

[u35v35 + b] + 5(u35 + v35)[d − u65v65] + c = 0.

 

 

u35v35 + b = 0, d− u65v65 = 0,

(4)

42

數學傳播

29

4

期 民

94

12

則得 u

3

+ v

3

+ c = 0 及 d = b

2

。 於是 (2) 式成為

x

5

+ 5bx

3

+ 5b

2

x+ c = 0. (3) 由 u

3

+ v

3

= −c 及 u35v35 = −b 得

(u

3

− v

3

)

2

= (u

3

+ v

3

)

2

− 4u

3

v

3

= c

2

+ 4b

5

. 因此, u

3

− v

3

= ±√

c

2

+ 4b

5

。 取正值可得 u

3

= 1

2[−c +√

c

2

+ 4b

5

], v

3

= 1

2[−c −√

c

2

+ 4b

5

], 即

u35 = 5

s

−c 2+

r

(c

2)

2

+ b

5

, v35 = 5

s

−c 2−

r

(c

2)

2

+ b

5

. 於是解得 (3) 式之一組解為

x= u35 + v35. 若令 s = u35, t = v35, 則可證得另外四組解為

ωs+ ω

4

t, ω

2

s+ ω

3

t, ω

3

s+ ω

2

t, ω

4

s+ ωt.

其中,

ω = −1 +√ 5

4 +

q

10 + 2√ 5 4 i 為 1 + x + x

2

+ x

3

+ x

4

= 0 之一根。

註一: 當 (

c 2

)

2

+ b

5

≤ 0 時, 式子 (3) 有五個實根。 當 (

c 2

)

2

= b

5

= 0 時, 式子 (3) 有五 重根 0。 當 (

2 c

)

2

+ b

5

>0 時, 式子 (3) 有一實根及四複數根。

註二: 對類似於式子 (3) 的更高次的特殊奇次多項式方程式 (七次、 九次、 十一次、· · ·) 我 們也能找到其解; 如七次特殊多項式方程式

x

7

+ 7bx

5

+ 14b

2

x

3

+ 7b

3

x+ e = 0, 我們有解為:

x

1

= u + v, x

2

= ωu + ω

6

v, x

3

= ω

6

u+ ω

1

v, x

4

= ω

2

u+ ω

5

v, x

5

= ω

5

u+ ω

2

v, x

6

= ω

3

u+ ω

4

v, x

7

= ω

4

u+ ω

3

v,

其中,

u= 7

s

−e 2 +

r

(e

2)

2

+ b

7

, v = 7

s

−e 2−

r

(e

2)

2

+ b

7

, ω

7

= 1.

—本文作者姜添恭為自由業工作者, 鄭昌源為台南縣國小教師—

參考文獻

相關文件

柯西不等式、 排序不等式、 柴比雪夫不等式、 布奴利不等式、 三角不等式、 詹森不等 式、 變數代換法、 數學歸納法、 放縮法、 因式分解法、 配方法、 比較法、 反證法、

公式」, 補上了一塊拼圖, 在處理已知角較多的幾何或三角問題時, 增加了一個

Carleson 曾與張聖容教授密切合作, 2006 年以在分析中多個領域開創性的貢獻獲得 Abel 獎, 著名的工作包括解決單 複 變的 corona 問題, 證明 L 2 函數的傅氏級數幾乎處處收斂等。 他文章不多而質

人類很早就會利用打結來處理各種生活 上的問 題, 然而結的數學理論卻只有百年的 歷史。 而且, 在這百年之中的絕大部分時間 (1900-1983), 幾乎都是以結的外空間的拓樸 為主 要的研究方法。 1984

從古人以 結繩記事, 到今天, 結是日常生活中再熟悉不過的東西。 這樣尋常物 事, 卻蘊含了無窮的趣味。 數學中結的理論豐富多樣, 與數學許多分支密切相關, 尤 其是晚 近與物理的關聯更引人矚目。

Haken 兩位數學家 合力解決。 以往的數學問題其證明方式都是 透 過嚴密的邏輯推論, 找出重要而關鍵的性 質再給予適當的證明。 但四色問題的證明過 程, 卻是由數理邏輯歸納出一些性質,

[r]

在中學時期, 求方程式是代數學上面的重要課題。 在一元方程式方面, 我們學會了利用公 式求一元一次、 二次方程式的解, 也知道它們的圖形是直線或拋物線。 在圖形是曲線的一元三次 以上的方